Roksolana - poddana króla Polskiego, żoną Sulejmana Wspaniałego, obraz Tycjana

Tycjan, Sułtanka Roksolana

Czwartą żoną sułtana Sulejmana Wspaniałego była Hürem Sułtan (1505-1558), w Europie znana jako Roksolana. Prawdopodobnie była córką ruskiego kapłana prawosławnego z Rohatyna leżącego na Rusi Czerwonej (ówcześnego terytorium Królestwa Polskiego). Według XIX-wiecznej literatury Roksolana urodziła się jako Anastazja (Nastia) lub Aleksandra Lisowska. W młodym wieku trafiła do niewoli tureckiej – najpewniej w czasie najazdu Tatarów na Rohatyn w 1509 r. Około 1520 r. trafiła do sułtańskiego seraju. Została ofiarowana sułtanowi jako niewolnica przez paszę Ibrahima. Pierwszy syn Sulejmana i Roksolany urodził się w 1521 r. Roksolana była wielką miłością władcy. Adresował do niej poezję miłosną. Para pozostawiła wiele listów miłosnych. W roku 1530 odbył się oficjalny ślub Sulejmana i Roksolany oraz wystawne wesele. Roksolana zaproponowała budowę meczetu, noszącego imię Sulejman. Wielki wpływ na panującego wykorzystywała do rozgrywek politycznych: wpływała na politykę zewnętrzną (przypisuje się jej przyjazne nastawienie sułtana do Polski), prowadziła korespondencję z Boną Sforza i Zygmuntem II. Brała udział w walce o wyznaczenie następcy tronu; spowodowała, że jej syn Selim po śmierci ojca objął tron jako Selim II. Po jej śmierci padyszach prowadził działalność poświęconą pamięci żony (kontynuując dzieło rozpoczęte przez Roksolanę w ostatnich latach życia). Ufundował w imperium liczne obiekty poświęcone jej pamięci. Zostali pochowani w jednej krypcie, ich grobowce sąsiadują ze sobą.