Historia wykuta w macewach

Zapomniane, udane powstanie z 1806 roku

Jan Gładysz, Wjazd Jana H. Dąbrowskiego do Poznania

O tym powstaniu wielu całkowicie już zapomniało, a był to pierwszy wygrany przez Polaków zryw niepodległościowy. Powstanie wielkopolskie 1806 roku było zbrojnym wystąpieniem ludności polskiej przeciw wojskom pruskim. Wojna pomiędzy Francją a Prusami dała nadzieję mieszkańcom Wielkopolski na odzyskanie niepodległości. Napoleon wydał rozkaz stworzenia legii z polskich dezerterów z pruskiej armii. Do zadania tego wyznaczył generała Jana Henryka Dąbrowskiego. 3 listopada 1806 r. wjechał do Poznania, ten wjazd przerodził się w manifestację patriotyczną. W tym samym dniu wydano odezwę do narodu wzywającą do walki z zaborcą. W związku z tym oddziały formowano głównie w dużych ośrodkach miejskich, takich jak Poznań czy Kalisz. Oddziały powstańcze oraz wojska składające się z rekrutów powołanych przez Dąbrowskiego systematycznie oczyszczały Wielkopolskę z oddziałów pruskich. Jeszcze w listopadzie zajęto twierdzę na Jasnej Górze a działania stopniowo przenosiły się na sąsiednie tereny. W styczniu 1807 roku wyruszono na Pomorze, walki toczyły się m.in. w Gnieźnie i Tczewie, gdzie Dąbrowski został ranny, w maju zaś zajęto Gdańsk i na koniec 15 czerwca Królewiec. W lipcu 1807 r. podpisano traktat tylżycki, w którym Rosja uznała Księstwo Warszawskie, formalnie niepodległe chociaż podporządkowane Francji.

Podglądanie w Rzymie

Jan Matejko, Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem

6 listopada 1500 roku przebywający w Rzymie Mikołaj Kopernik obserwował zaćmienie księżyca. A powyżej stosowny obraz Mistrza Jana Matejki "Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem".

Akt 5 listopada

kartka dotycząca Aktu 5 listopada z życzeniami gubernatora v. Beselera

5 listopada 1916 roku władze niemieckie i austriackie wydały tzw. Akt 5 listopada gwarantujący Polakom powstanie w przyszłości samodzielnego państwa polskiego z ziem odebranych Rosji. Nie zostały sprecyzowane granice przyszłej monarchii. Akt zawierał natomiast sformułowania dotyczące stworzenia armii polskiej. Po nieudanych próbach pozyskania polskiego rekruta Austro-Węgry i Cesarstwo Niemieckie podjęły podobne działania wobec Litwy i Ukrainy. Niemniej sprawa polska znów ożyła na arenie międzynarodowej.

Wielki podręcznik historii, wykuty w kamieniu i krzyżach

W Święto Niepodległości, w niedzielę 11 listopada o godzinie 11.30 odbędzie się spacer po Powązkach Wojskowych, cmentarzu, który jest jak wielki podręcznik historii. Tu spoczywają powstańcy listopadowi i styczniowi, ale i Rosjanie z armii carskiej. Są mogiły obrońców kraju z 1920 roku i groby Juliana Marchlewskiego czy Karola Świerczewskiego, którzy wkraczali wtedy z Armią Czerwoną. Spoczywają dowódcy AK, żołnierze Polski Podziemnej i elita komunistyczna na czele z B. Bierutem i W. Gomułką. Znajdują się tu groby wielu ofiar katastrofy smoleńskiej z 2010 roku. Obok żołnierzy i polityków pochowano tu sławy sportu i kultury: Feliksa Stamma, Kazimierza Górskiego, Jerzego Kuleja, Tadeusza Łomnickiego czy Jana Brzechwę.

Na spacerze dowiesz się m. in.

- o najsłynniejszym szpiegu CIA w dawnym bloku wschodnim;

- gdzie znajduje się grób autora Pana Kleksa;

- gdzie jest mało krzyży, ale wielu towarzyszy;

- o tym kto "wyjechał w futerku, a wrócił w pudełku";

- o losach Antka Rozpylacza;

- o tragicznych losach Alka, Rudego i Zośki, przyjaciół i żołnierzy Szarych Szeregów;

- o tajemniczym zniknięciu krzyża katyńskiego;

- z jakim generałem chodziło się na zakupy w czasach PRL-u;

- czyje charakterystyczne "r" znała cała Polska;

- o Papie, który uczył porządnie lać!

- komu zamiast kwiatków i zniczy ofiarować można długopis;

- kto ratował ludzkie serca i dbał o Polaków zdrowie;

- kim był człowiek, który pomagał ludziom... i  wiele innych ciekawostek.

Spacer rozpoczyna się o godzinie 11.30 i trwa około 2 godzin. Cena spaceru wynosi 10 zł od osoby dorosłej, 5 zł uczniowie i studenci, gratis dzieci do lat 10 zł. 

Powiew historii na Starych Powązkach